عضو شوید
عضویت سریع
آمار
وب سایت:
آمار مطالب
آمار بازدید.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.JPG)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.JPG)
نوازندگان بنام دف
پدر دف ایران مرحوم خلیفه میرزا آغه غوثی
خلیفه کریم صفوتی
استاد بیژن کامکار
اردشیر فهیمی
استاد مسعود حبیبی
نوشته شده توسط : نوری
باید بدانیم که سیستم ایمنی بدن، یکی از پر مصرف‌ترین سامانه‌های بدن است که هم برای بقاء و عملکرد و هم برای تولید، نیاز شدید به انرژی دارد برخی از سلولهای ایمنی با تمام پیچیدگی خارق العاده فقط چند ساعت عمر می‌کنند و باید خیلی زود توسط نسل جدید جایگزین شوند حال تصور نمائید فردی با عدم رعایت مثلث سلامت (برای دریافت مثلث سلامت می‌توانید به وب سایت مراجعه نمایید) سلولهای بسیار مهم سیستم ایمنی خود را در معرض کمبود انرژی قرار دهد، در نتیجه این سلولها برای ادامۀ بقاء، عملکرد فعلی و تولید نسل جدید و همچنین تمایز نهایی برای حفاظت از بدن ما دچار مشکل می‌شوند و بدن ما در مقابل کوچکترین تغییرات نامساعد محیطی که در حالت طبیعی و عادی مشکل بوجود نمی‌آورد، باعث تضعیف سیستم ایمنی شده و موجب رشد و تکثیر ویروس سرماخوردگی و ابتلا به علائم آن می‌گردد. ما می‌توانیم با تغییر روال غلط تغذیه صنعتی و غربی از لحاظ روغن‌ها، کربوهیدرات‌ها و مواد پروتئینی و مخصوصاً نوع گوشت، سیستم ایمنی را آن چنان تقویت نمائیم که حالا حالاها سرما نخوریم. روغنی که این خاصیت را دارد مسلماً انواع روغن نباتی نیست (که شامل انواع روغن‌های جامد و مایع و سرخ کردنی میباشد). روغن مطلوب و مورد نیاز سلولهای بدن همان روغن‌های طبیعی هستند که به حول و قوه الهی انرژی لازم برای سلولهای ایمنی را فراهم می‌آورد انواع روغن‌های مفید برای بدن ما شامل روغن زرد کرمانشاهی، روغن کنجد، روغن کوهان شتر و روغن دنبه گوسفند میباشد. کربوهیدرات‌های مفید تأثیر گذار بر سیستم ایمنی بدن شامل: خرما، عسل، انجیر، توت خشک و سایر شیرینی‌های طبیعی است و شیرینی هائی که مورد تأئید نیستند مانند: شکر و قند صنعتی است که خود موجب اختلال عملکرد سلولی می‌گردند. در مورد گوشت‌ها هم بهترین گوشت‌ها شامل: گوشت شتر، گوسفند و همه پرندگان بجز مرغ است. با رعایت کامل مثلث سلامت سیستم ایمنی چنان تقویت می‌گردد که ویروس‌ها یا نمی‌توانند فرد را مبتلا کنند و یا اینکه اگر فرد مبتلا شود به فرم بسیار خفیف سرماخوردگی مبتلا می‌گردد که دیگر از کار و زندگی نمی‌افتد و می‌تواند تمامی کارهای روزمرۀ خود را انجام دهد. درصورت ابتلا به سرما خوردگی اقدامات زیر می‌تواند در بهبودی زودرس مفید واقع شود: 1- از خوردن آب سرد، آب شیر، آب معدنی و آب یخ و آب یخچال و آبسردکن خودداری نمائید. 2- بجای آب سرد از آب جوش و خرما استفاده نمایید. 3- از دمجوش های چرا زیاد سرما می‌خوریم؟ با طبع گرم مثل: گل گاوزبان، زعفران، پونه، نعناع، بیدمشک، آویشن و بهار نارنج روزی1 تا 2 لیوان استفاده شود. 4- از قرار گرفتن در معرض کوران خود داری نمائید. 5- در سرما خوردگی از ورزش و فعالیت بدنی سنگین پرهیز شود. 6- از پیاز پخته و شلغم زیاد استفاده نمائید. 7- از آش ساده و انواع سوپ با جعفری زیاد با گوشت گوسفند استفاده نمائید. :: برچسب‌ها: سرما خوردگی , لریان , لریان نقندر , نوری , حسن نوری , موسیقی سنتی , مولودی , :: بازدید از این مطلب : 123 نوشته شده توسط : نوری
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
معرفی سازهای موسیقی ایرانی
سازهای ایرانی را، مانند سایر سازهای جهانی، از لحاظ ساختمان و شکل تولید صدا می توان به سه دسته ی کلی زیر تقسیم بندی کرد:
یک- سازهای زهی
دو- سازهای بادی
سه- سازهای ضربی
سازهای زهی خود به دو دسته ی کلی تقسیم می شوند:
الف- سازهای زهی-زخمه ای: این دسته از سازها توسط یک زخمه یا مضراب نواخته می شوند. این مضراب می تواند از جنس فلز، شاخ، پلاستیک، ناخن و … باشد. از جمله سازهای زهی-زخمه ای می توان به: تار، سه تار، عود (بربط هم نامیده می شود؛ هر چند تفاوت هایی بین عود و بربط وجود دارد)، سنتور، تنبور، دوتار، رباب و قانون اشاره کرد.
ب- سازهای زهی-کششی: این سازها توسط یک کمان یا آرشه نواخته می شوند؛ مانند: کمانچه، قیچک (غژک).
سازهای بادی به عنوان قدیمی ترین سازها در موسیقی هر کشوری شناخته می شوند؛ به طوری که گفته می شود اولین سازهای ملودیک ساخته شده توسط بشر سازهای بادی بوده اند. سازی که می توانستند به راحتی در آن دمیده و اصوات موسیقایی تولید کنند. رایج ترین سازهای بادی در موسیقی ایرانی عبارتند از: نی، سُرنا، کرنا، قره نی، بالابان، شمشال.
مهمترین سازهای کوبه ای ایرانی نیز عبارتند از: تنبک، دایره، دف، دهل، نقاره.
در مقاله ی امروز قصد داریم یکی از اصلی ترین سازهای موسیقی ایرانی را به اختصار معرفی کنیم.
تار
همان طور که اشاره شد تار از خانواده سازهای زهی-زخمه ای است که توسط یک مضراب از جنس فلز (برنج) یا شاخ که یک سر آن با موم پوشیده شده است نواخته می شود. در ساخت تار از چوب، پوست، استخوان، زه و فلز استفاده می شود و طول کلی آن حدود 95 سانتی متر است. قسمت های اصلی ساز تار عبارتند از:
کاسه طنینی: متشکل از دو بخش کاسه (بخش بزرگ تر) و نقاره (بخش کوچک تر) است و در ساخت آن عمدتاً از چوب درخت توت استفاده می شود. بر روی کاسه و نقاره پوستی کشیده می شود که شفافیت، زیبایی و عمق صدای تار مدیون این پوست است. پوست تار از بخش نازک پوست چهارپایانی مانند بز و یا بره تهیه می شود.
دسته: دسته تار عمدتاً از چوب درخت گردو ساخته می شود. در محل انگشت گذاری از استخوان قلم شتر استفاده می شود. بر روی دسته ی تار دستان ها یا پرده هایی از جنس زه (روده ی تابیده ی چهارپایان) یا نخ نایلون با فواصل معین بسته می شوند که محل انگشت گذاری نوازنده هستند. تار دارای 26 تا 28 پرده است که حدود 2 اکتاو و نیم را در بر می گیرند.
سرپنجه: سر پنجه یا جعبه گوشی ها جعبه کوچک تو خالی ست که در ابتدای طول دسته قرار گرفته و از جنس چوب کاسه هاست. شش گوشی (درهرطرف سه گوشی با آرایش مثلثی) روی آن قرار دارند. شایان ذکر است که استاد ابراهیم قنبری مهر -از سازگرهای نامی ایران و جهان- طرح ابداعی خاص خودشان را برای طراحی سرپنجه ی تار ارائه داده اند.
سیم ها: در گذشته تار ایرانی پنج سیم (یا پنج تار) داشت که عبارت بودند از: یک جفت سیم سفید (عموماً نت دو)، یک جفت سیم زرد (عموماً نت سل یا فا) و یک سیم بم (عموماً نت دو اکتاو بم). استاد غلامحسین درویش یا درویش خان سیم ششمی به تار افزود که همچنان به کار می‌رود. این سیم ششم در کنار سیم بم در تار به کار می رود و به آن سیم واخوان و یا زیر نیز می گویند و می تواند کوکی یکسان یا متفاوت با سیم بم داشته باشد البته در یک اکتاو زیرتر.
خرک: معمولا از جنس استخوان یا شاخ قوچ کوهی ساخته می شود و روی پوست کاسه قرار می گیرد و سیم ها هر یک جداگانه از درون شیارهای کم عمقی که بر سطح خرک ایجاد شده اند عبور می کنند. طراحی دقیق و صحیح خرک و جنس آن در صدادهی تار نقش بسیار مهمی ایفا می کنند.
از لحاظ زیبایی شناسی ساز تار از منحنی ها و قوس هایی ساخته شده است که در نگارگری، خوشنویسی، و معماری ایرانی بسیار پرکاربرد هستند. شکل کاسه ی تار بسیار منحصر بفرد است، روایت های مختلفی درباره شکل کاسه ی تار وجود دارد. بعضی معتقدند که کاسه ی تار شبیه دو دل است که روبروی هم قرار گرفته اند. بعضی می گویند شکل کلی ساز تار بر اساس کلمه ی عشق طراحی شده است (به طوری که بخش سرپنجه یا جعبه گوشی ها حرف “ع”، دسته آن حرف “ش” و کاسه هم “قاف عشق” را تداعی می کنند.)
بدون شک کیفیت چوب مورد استفاده در ساخت تار در کنار مهارت سازنده ی آن، در کیفیت و قیمت نهایی ساز تار مهمترین نقش را ایفا می کنند. هرچه این چوب کهنه‌تر و عاری از هرگونه کرم خوردگی باشد، به دلیل خشک بودن تارهای آن و در نتیجه تخلخل بیشتر چوب، تار دارای صدای بهتری خواهد بود.
در طول تاریخ تارسازهای متعددی وجود داشته اند که هر کدام تار را به کمال ساخته اند. اما آخرین الگوی منحصربه‌فرد ساخت تار متعلق به سازگر مشهور ایرانی استاد هوهانس آبکاریان مشهور به یحیی تارساز (۱۲۵۴–۱۳۱۰ه. ش) میباشد. گفته می شود یحیی اولین سازگری بود که از ابتدای کار روند کیفی ثابت و مستمری (و به اصطلاح امروز استانداردی) را برای کار خود در نظر گرفت. تارهای ساخته شده توسط یحیی چه به لحاظ شاخص فنی و چه از لحاظ ذوقی همچنان در صدر تارهای ایرانی خوش می درخشند.
می‌گویند صبر و حوصله یحیی در آماده‌سازی چوب توت راز ماندگاری سازها و طنین و کیفیت منحصر بفرد آنها است. نقل شده که یحیی کُنده‌های توت را در حاشیه زاینده‌رود می‌بسته تا آب به مرور زمان آوندها را از شیرآبه خالی کند. پس از یک سال آنها را به نانوایی برده و کُنده‌ها در کنار تنور نانوایی برای یک سال خشک می‌شدند. سالی دیگر را نیز در دمای کارگاه سپری میکردند. حتی اگر این داستان افسانه باشد، مسلماً صدای درجه یک ساز های یحیی نشانگر یک تکنیک خاص و فرآیند ساخت برجسته هستند. علاوه بر کیفیت چوب های به کار رفته در ساخت ساز یحیی، عواملی دیگر مانند: طرز قرار گیری دو بخش کاسه در کنار هم، شیوه نصب دسته به کاسه، نسبت اندازه های بخش های مختلف ساز، طریقه تراش داخل کاسه و … نقش بسزایی در کیفیت و مانایی سازهای یحیی دارند.
از دیگر سازنده های ساز تار می توان به اساتید: فرج الله، هامبارسون، جعفر صنعت، شاهرخ، فرهمند، جزایری، پوریا، ژاله، برزی، خجسته، عباسی، تهرانی و دیگران اشاره نمود.
نامی ترین نوازنده های ساز تار از گذشته تا به امروز عبارتند از:
آقا علی اکبرخان فراهانی، میرزا عبدالله، میرزا حسینقلی، علی اکبرخان شهنازی، علینقی وزیری، درویش خان، نصرالله زرین پنجه، عبدالحسین شهنازی، موسی معروفی، مرتضی نی داوود، جلیل شهناز، فرهنگ شریف، هوشنگ ظریف، لطف الله مجد، فریدون حافظی، غلامحسین بیگجه خانی، حسین علیزاده، محمدرضا لطفی، داریوش طلایی، محسن نفر، داریوش پیرنیاکان، حمید متبسم، ارشد طهماسبی، عطا جنگوک، شهریار فریوسفی، شهرام میرجلالی، کیوان ساکت، مجید درخشانی و … .
.JPG)
آموختن موسيقي در هيچ سني دير نيست. بقول معروف ماهي را هر وقت از آب بگيريد تازه است!
در مورد دف، تاب نداشتن كمانه ي ساز مهمترين مشخصه آن است.
بلي از آنجا كه دف سايز كوچك براي كودكان هم هست از سنين كم هم مي توانند به فراگيري دف بپرداند.
در دوران پیش از اسلام دف در موسیقی ایرانی و کردی حضور داشته بطوریکه رد پای ریتم‌های آن هنوز در موسیقی کردی وجود دارد، اما با ورود اسلام به‌دلیل حرام بودن موسیقی این ساز جهت بقای خود در خانقاه‌ها و تکایای کردستان بست نشست و برای بیش از ۱۳ قرن در خانقاه‌های کردستان همدم دراویش کردستان شد و با ذکر و سماء آنها آمیخته شد بطوریکه ذکرها در هر مقامی با ریتم خاص خود در دف همراه هستند و بعبارتی هر ذکری مقام خود را دارد که مقامهای دف نام دارند. مقامهای دف در طرایق کسنزانی و قادری و دیگر طرایق از ۷ تا ۱۰ مقام اصلی هستند. این بست نشینی دف تا سال ۱۳۵۳ ادامه داشت تا این که به اهتمام محمدرضا لطفی و با زحمات بیژن کامکار این بست به پایان رسیده و در این سال پس از قرن‌ها در اجراهای عمومی و در موسیقی غیرعرفانی استفاده شد.
از این ساز در قاره آسیا بیش از مناطق دیگرجهان استفاده می‌کنند و هر کشوری به فراخور حال و هوای موسیقی خود، از آن استفاده می‌کنند. کاربرد دف به ویژه در خاورمیانه از سایر جاها بیشتر است. در کشورهای عربی همچون عربستان و عمان و کشورهای دیگری چون ترکیه، عراق و آذربایجان از جمله جاهاییست که دف رواج دارد. پس از آنکه تمبک مجلسی شد به تدریج جای دف را گرفت و از رونق دف کاست و دف را بیشتر در شهرهای کوچک و قصبات در مجالس عیش و سرور به کار میبردند به ویژه در کردستان و آذربایجان بسیار متداول بود و نوازندگان ماهر داشت. در سال‌های اخیر دف نوازی در بیشتر شهرهای ایران رایج‌تر شده است و هنر آموزان به آموختن آن روی آورده‌اند. در کردستان و به ویژه در استان کردستان و استان کرمانشاه دف نوازی در میان مردم جایگاه خاصی دارد. رواج بسیار زیاد دف در کردستان به دلیل وجود آیین‌های عرفانی در این ناحیه است. پیروان طریقت قادریه و آیین یارسان از گروه‌هایی هستند که از این ساز در مراسمهای عرفانی خود استفاده می‌کنند. به همین خاطر بسیاری از مردم کردستان آشنایی مقدماتی با دف دارند.همچنین به دلیل حلال شمردن دف در دین اسلام پیروان سایر طریقت‌ها از جمله نقشبندیه از دف استفاده می‌کنند. مراسمهای مولودخوانی از دیگر مراسمهایی است که مردم کردستان در آن دف نوازی می‌کنند.از نوازندگان صاحب سبک آن می‌توان بیژن کامکار و مسعود حبیبی را نام برد که استاد کامکار نقش به سزایی را در شخصیت دادن به این ساز در موسیقی اصیل ایرانی ایفا کرده است.
.jpg)
دف ساز پرطرفدار ایرانی است.این ساز در میان بانوان ایرانی بسیار رواج پیدا کرده و بسیار محبوب میباشد. در این بهش با ما همراه باشید تا همه چیز درمورد دف را به صورت گام به گام به شما شرح دهیم.
دف حلقه‌ای از جنس چوب میباشد که عرض آن حدود ۵ تا ۷ سانتی‌متر و قطر آن از ۲۵ تا ۴۰ سانتی‌متر است. بر یکی از سطوح این ساز پوست کشیده شده و در داخل جدار چوبی آن حدود ۴۰ حلقه‌ی فلزی قرار گرفته است. این حلقه‌ها با فواصل مساوی صدایی زنگ‌وار تولید کرده به همراه صدای اصلی ساز حالت دلنشین و ذابی را به وجود می‌آورد. در گوشه‌ای از جدار چوبی دایره سوراخی تعبیه شده که نوازنده برای نگه‌داشتن ساز به هنگام اجرا انگشت شست خود را درون آن می‌گذارد و با بقیه‌ی انگشتان هر دو دستش بر روی سطح پوستی ساز می‌کوبد. نوازنده در هنگام نواختن با تکان‌هایی که به ساز می‌دهد سبب لرزش حلقه‌های آویزان در جدار داخلی آن می‌گردد و از این طریق صدای زنگ‌وار، توأم با کوبش پوست به وجود می‌اورد. هیچ‌یک از صداهای تولید شده در این ساز، ارتفاع معینی، ندارند.
دایره در ابعاد بزرگتر نیز ساخته می‌شود که آن را دف می‌نامند. دف دارای همین مشخصات دایره میباشد، فقط در اندازه‌ی بزرگتر از آن ساخته می‌گردد. دف نسبت به دایه از صدای بم‌تری برخوردار میباشد که همین امر باعث گردیده تا صدایی کاملاً جذاب و استثنایی داشته باشد.
این ساز از سازهای ضربی ایرانی شبیه به دایره ولی بزرگتر از آن و با صدای بم‌تر است. چنانکه از کتابهای موسیقی و نوشته‌ها و اشعار بر میآید، در دوره اسلامی ایران، این ساز برای پشتیبانی از ساز و حفظ وزن به کار میرفته و رکن اصلی مجالس عیش و طرب و محافل اهل ذوق و عرفان بوده که قوالان هم با خواندن سرود و ترانه آن را به کار میبردند. در کتابهای لغت در معنی دف یا دایره مینویسند: آن چنبری است از چوب که بر روی آن پوست کشند و بر چنبر آن حلقه‌ها آویزند. در قدیم برای آنکه طنین بهتری داشته باشد روی دف پوست آهو میکشیدند.
در قدیم دف یا دایره کوچک را که چنبر آن از روی و برنج ساخته میشد خمک یا خمبک میگفتند. به دست زدن با وزن و به اصطلاح بشکن زدن هم خمک یا خمبک میگفتند.
دف‌هایی هم بوده که بر چنبر آن زنگ تعبیه میکردند و مینواختند. زنگ‌های دف را جلاجل میگفتند. در دوره اسلامی به کسانی که دف یا دایره مینواختند جلاجل‌زن میگفتند.در ایران کهن جلاجل وسیله‌ای بیضی شکل و بزرگ بود که زنگ‌هایی بر آن میبستند و در جنگ‌ها به کار میبردند و ظاهراً صدای مهیبی داشته است.
دف را که بر آن زنگوله تعبیه می‌کنند دف زنگی می‌گویند.
.jpg)
به نام خداوند جان و خرد
کزین برتر اندیشه برنگذرد
خداوند نام و خداوند جای
خداوند روزی ده رهنمای
خداوند کیوان و گردان سپهر
فروزنده ماه و ناهید و مهر
ز نام و نشان و گمان برترست
نگارندهٔ بر شده پیکرست
به بینندگان آفریننده را
نبینی مرنجان دو بیننده را
نیابد بدو نیز اندیشه راه
که او برتر از نام و از جایگاه
سخن هر چه زین گوهران بگذرد
نیابد بدو راه جان و خرد
خرد گر سخن برگزیند همی
همان را گزیند که بیند همی
ستودن نداند کس او را چو هست
میان بندگی را ببایدت بست
خرد را و جان را همی سنجد اوی
در اندیشهٔ سخته کی گنجد اوی
بدین آلت رای و جان و زبان
ستود آفریننده را کی توان
به هستیش باید که خستو شوی
ز گفتار بی‌کار یکسو شوی
پرستنده باشی و جوینده راه
به ژرفی به فرمانش کردن نگاه
توانا بود هر که دانا بود
ز دانش دل پیر برنا بود
از این پرده برتر سخن‌گاه نیست
ز هستی مر اندیشه را راه نیست
|
| |
| وب : | |
| پیام : | |
| 2+2=: | |
| (Refresh) | |
|
متن دلخواه شما
|
|
|
